Biyokimya Laboratuvar

Hastaneler, sağlık problemlerinin teşhisi ve tedavisi için bütün departman ve laboratuvarları ile birlikte koordineli bir şekilde çalışırlar. Gerekli görülen durumlarda idrar ve kan testleri veya görüntüleme teknikleriyle, hastalığın kesin olarak tespit edilmesi sağlanır. Her hastane için önemli işlevleri yerine getiren ve hastalıkların tanı sürecinde gereken tetkikleri yürüten departmanlardan biri de biyokimya laboratuvarıdır.

• Biyokimya Laboratuvarı Nedir?
• Biyokimya Laboratuvarında Hangi Tetkikler Yürütülür?
• Biyokimya Laboratuvarında Kimler Çalışır?
• Biyokimya Laboratuvarları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Biyokimya Laboratuvarı Nedir?

Tıbbi Biyokimya, insan vücudunun varlığını ve sağlığını korumak, sürdürmek ve hücrelerde oluşan bütün biyolojik ve kimyasal reaksiyonları incelemek için gerekli görüldüğünde bu fizyolojik mekanizmaların durumunu analiz etmek için tetkikler yürüten tıbbi bir branştır. Biyokimya Bilimi, insan bedeninin fizyolojik işleyişine dair önemli veriler elde etmemizi sağlar. Bu bilgiler sayesinde birçok tetkik yöntemi keşfedilmiş ve hastalıkların tanı süreçlerinde önemli katkılar sağlanmıştır.

Bazı durumlarda hastalar doktor tarafından değerlendirilip, fizik muayeneye alındıktan sonra kan, idrar veya başka vücut sıvılarından alınan numunelerle tetkiklerin yapılması gerekebilir. Hastalardan alınan örnek sıvılar, şüphelenilen hastalığın tanısına yönelik değerlendirilmek üzere biyokimya laboratuvarlarında sevk edilirler. Biyokimya laboratuvarları, doktorun talep ettiği testleri uygun şekilde yapar ve hastalığın teşhisi için gereken verilerin elde edilmesini sağlar. Doktor, bu veriler sayesinde kesin tanı koyabilir.

Biyokimya Laboratuvarında Hangi Tetkikler Yürütülür?

İnsan vücudundan elde edilen vücut sıvıları ve doku örneklerinde, hastalığa kesin teşhis konulabilmesi için gerekli olan moleküllerin ve fizyolojik aktivitelerin varlığını araştıran bütün tetkikler, biyokimya laboratuvarları tarafından yürütülür. Biyokimya laboratuvarlarında en sık uygulanan tetkikler şu şekildedir:

Tam Kan Sayımı: İnsan kanında yer alan akyuvar, trombosit, alyuvar ve benzeri hücrelerin sayıları, nitelikleri gibi farklı parametrelerin incelenmesi…

Karaciğer Fonksiyon Testleri: Karaciğerin işlevsel yönden analiz edilmesi, enzimlerin ve ürünlerin kan düzeylerinin araştırılması...

Böbrek Fonksiyon Testleri: Böbrekler insan vücudunda fazla ya da zararlı maddelerin atılmasıyla görevlidir. Böbrek Fonksiyon Testleri ile böbreklerin bu işlevi yerine getirip getirmediği, potasyum, sodyum ve kalsiyum gibi yaşamsal minerallerin kan düzeylerinin incelenmesi Böbrek Fonksiyon Testleriyle gerçekleştirilir.

Hormon Tetkikleri: Testosteron, östrojen, insülin veya gebelik hormonu gibi çeşitli hormonların seviyeleri ve herhangi bir sağlık sorununa sebep olup olmadığı hormon tetkikleri ile araştırılır.

İdrar Tetkikleri: İdrarın kimyasal açıdan değerlendirilmesi, idrar içerisindeki maddelerin varlığı veya idrarın yoğunluğu gibi kriterler birçok hastalığın varlığına veya seviyesine dair veriler sunar.

Kardiyak Enzimler: Kalp ve damar rahatsızlıklarının teşhis ve takip sürecinde troponin, kreatin, gibi moleküllerin kan seviyelerinden yararlanılır.

Kanama Parametreleri: Kanama işlevini yerine getiren değerler yoluyla hem teşhis hem de tedavi sürecinde ilaç dozlarının ayarlanması açısından kritik öneme sahip veriler elde edilebilir.

Serolojik İncelemeler: HIV, hepatit ve benzeri enfeksiyonlarla karşılaşılması halinde bağışıklık sisteminin verdiği yanıtın değerlendirilmesi kimi romatolojik hastalıkların tanı ve tedavi sürecinin takibi gibi durumlarda, kandaki antikorlar ve serolojik maddelerin incelenmesi için bu testlere başvurulur.

Gaita Testleri: İnsan dışkısında gizli kan, viral ve bakteriyel ajanlar veya sindirim sisteminin değerlendirilmesine ilişkin testlerdir.

Vücut Sıvılarının İncelenmesi: Hastalardan elde edilen akciğer plevra sıvısı, mide sıvısı beyin omurilik sıvısı veya eklem sıvısı gibi bütün vücut sıvıları üzerinde gerçekleştirilen tetkiklerdir.

Özel Ürünler: Kanser hastalarının tedaviye nasıl cevap verdiğinin değerlendirilmesi, kan düzeyleri ve tümör belirteçlerinin incelenmesinde kullanılır. Bunun yanı sıra beslenme pratiğinin analiz edilmesi, metabolik hastalıkların araştırılması, demir, çinko ve vitamin gibi minerallerin ne seviyede bulunduğu da ölçülebilir.

Toksikoloji: Kanda ortaya çıkan toksik ürünlerin ne seviyede olduğu, kandaki ilaç seviyesi biyokimyasal olarak tespit edilebilir.

Testler yapıldıktan sonra elde edilen sonuçlar ve veriler toplanır, raporlaştırılır ve tıbbi biyokimya uzmanına iletilir. Tıbbi biyokimya uzmanı, elde edilen verileri analiz eder, sonuçları hastanın klinik tablosu ile birlikte değerlendirir. Ardından klinik doktorun değerlendirmesi için ona sevk edilir. Uzman doktor verileri analiz eder, değerlendirmesini yapar. Bunun üzerine doktor kesin tanı koyabilir veya yeniden testler yapılmasını talep edebilir.

Biyokimya Laboratuvarında Kimler Çalışır?

Biyokimya laboratuvarlarında yukarıda bahsettiğimiz tüm tetkiklerin yürütülmesi için kullanılan üst düzey teknoloji ürünü cihazlar yer alır. Yani biyokimya laboratuvarı personelinin bu cihazların kullanılması, yürütülmesi ve bakımlarının sağlanması için gerekli donanıma sahip olmaları beklenir. Tıbbi biyokimya uzmanlarının yanı sıra, tıbbi sekreterler, laboratuvar teknisyenleri ve yardımcı personeller bulunur.

24 saat süresince hizmet veren biyokimya laboratuvarları, acil durumlarda hızla veri elde edebilecek şekilde dizayn edilir. Gerekli görüldüğü takdirde mikrobiyoloji ve genetik laboratuvarlarıyla koordineli şekilde çalışması beklenir. Bu sayede elde edilen numunelerde, hastalığın teşhisi için bütüncül bir yaklaşım sergilemek mümkün olur.

Biyokimya Laboratuvarları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Biyokimya Laboratuvarı Nedir?

Tıbbi Biyokimya, vücudun sağlığını korumak ve sürdürmek için hücrelerde ve dokularda gerçekleşen biyolojik ve kimyasal olayların analiz edilmesi ve hastalıkların kesin teşhisi için uzman doktora detaylı veriler sunan, bunun için çeşitli tetkikler gerçekleştiren tıbbi bir branştır.

Biyokimya Laboratuvarında Yapılan Çalışmalar Nelerdir?

Biyokimya laboratuvarlarında genel olarak idrar, beyin omurilik sıvısı veya kan gibi vücut sıvılarının patolojik ve standart bileşimi araştırılmaktadır. Bunun yanı sıra biyokimya laboratuvarları, uzman doktorlara hastalıkların teşhis ve tedavi süreçlerinde önemli katkılar sağlar. Çok sayıda hastalığın kesin tanısının konulabilmesi adına doktorlar, biyokimya laboratuvarının gerçekleştirdiği tetkiklere ihtiyaç duyarlar.

Biyokimya Laboratuvarı Test Sonuçları Ne Kadar Sürede Çıkar?

Bu sorunun tek ve kesin bir cevabı yoktur. Zira her tahlilin sonuçlanma süreci farklı işler. Yapılan testin ne olduğuna göre sonuçlar kimi zaman 15 dakikada kimi zamansa 10 günlük bir sürede ortaya çıkar. Bu yüzden verdiğiniz tahlilin sonucu ne zaman elde edeceğinize dair bilgiyi, o an doktorunuza veya görevliye sorabilirsiniz.

Biyokimya Laboratuvar Birim Doktorları

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Biyokimya Laboratuvar birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.