Kalın bağırsağı etkileyen ve işlevsel sindirim problemlerine yol açan huzursuz bağırsak sendromu, son derece ciddi bir rahatsızlıktır. Hassas bağırsak sendromu veya irritabl bağırsak sendromu olarak da adlandırılan bu hastalığın toplumda görülme yüzdesi %15 seviyelerine kadar ulaşabilmektedir. Karın bölgesinde kramp, kabızlık, ishal, ağrı, gaz ve şişkinlik gibi belirtilerle kendisini gösteren bu rahatsızlığın tedavisinde stres yönetimi, diyet programı ve yaşam tarzı değişiklikleri ile sonuç alınır. Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Gastroentoroloji Diyetisyeni Nihal Özdemir, Huzursuz Bağırsak Sendromu ile ilgili merak edilenleri sizler için anlattı.
Fonksiyonel gastrointestinal bozukluklardan biri olan huzursuz bağırsak sendromu, bağırsakların işlevlerinde bazı anormalliklere neden olur. Buna karşın yapılan test ve tetkiklerin sonuçları normaldir. Herhangi bir yapısal kusur tespit edilemez. Genç bireylerde yoğun şekilde görülen bu rahatsızlık genel olarak 45 yaş altı bireyleri etkiler.
Huzursuz Bağırsak Sendromuna sebep olan faktörlerin kesin olarak bilinmediğini ifade eden Dyt. Nihal Özdemir, hastalığın gelişim sürecinde etkisi olduğu düşünülen faktörleri ise şöyle sıraladı:
Huzursuz bağırsak sendromu rahatsızlığının değişken bazı belirtileri vardır. Her hastada gözlenen belirtiler aynı şiddette gözlenmez. Buna karşın en yaygın belirtilerden söz etmemiz gerekirse:
Dyt. Nihal Özdemir aşağıda sıraladığımız belirtileri yaşayan hastaların geç kalmadan doktora başvurmaları gerektiğini söylüyor.
Pek çok insan huzursuz bağırsak sendromu belirtilerini yaşayabilir. Ancak diğerleri ile kıyaslandığında daha büyük risk altında olan risk grupları da vardır.
Gençlerde bu hastalığın görülme sıklığı daha fazladır. Örnek vermek gerekirse 50 yaş altı bireylerde huzursuz bağırsak sendromu vakalarının görülme sıklığı, 50 yaş üstü bireylere kıyasla iki kat fazladır.
Kadın bireylerde de erkek bireylere kıyasla huzursuz bağırsak sendromunun daha sık görüldüğünü belirtmek gerekir.
Ailesinde spastik kolon öyküsü bulunan kişiler de risk grubundadır.
Bunun yanı sıra anksiyete, depresyon ve benzeri ruhsal sağlık sorunları olan kişiler de huzursuz bağırsak sendromu için risk grubunu teşkil eder.
İstatistik veriler duygusal, fiziksel veya cinsel olarak kötüye kullanılma hikayesi bulunanların da bu hastalık için daha yüksek risk altında olduğunu göstermektedir.
Hastaların neredeyse tamamında belirtileri kontrol altına almak ve dizginlemek mümkündür. Ancak herkes için geçerli tek bir tedavi yöntemi söz konusu değildir. Hasta için en uygun ve doğru tedavi yöntemini ancak doktorunuz tespit edebilir. Semptomları meydana getiren faktörlerden kaçınmak, sağlıklı bir beslenme düzenine geçmek, fiziksel egzersizler yapmak tedavi açısından önemlidir. Bunun yanı sıra bazı ilaçlardan da faydalanılır.
Genel olarak yaşamsal aktivitelerde yapılacak değişiklikler ve diyet, huzursuz bağırsak sendromuna iyi gelen başlıca şeylerdir. Bunun dışında semptomları hafifletecek ipuçları da vardır. Bunlar ise;
Herkes için geçerli bir diyet programı söz konusu değildir. Tedavi kişiye özel olarak uzman bir gastroenteroloji diyetisyeni tarafından planlanmalıdır. Ama şu gibi tavsiyelerde bulunabiliriz: