Anjiyolar

Tüm dünyada aşırı stres, sağlıksız ve düzensiz beslenme alışkanlıkları, alkol ve tütün ürünlerinin tüketilmesi kalp-damar hastalıklarına sebep oluyor. Bu gibi rahatsızlıkların kesin tanısını koyabilmek için kullanılan en başarılı görüntüleme yöntemi ise anjiyodur. “Anjiyo nedir, nasıl yapılır, anjiyo işlemi ne kadar sürer, kimlere yapılmaz” gibi soruları Özel Adana Ortadoğu Hastanesi sizler için yanıtladı.

İÇİNDEKİLER

• Anjiyo Nedir?
• Anjiyo Neden Yapılır?
• Anjiyo Nasıl Yapılır?
• Anjiyo Ne Kadar Sürer?
• Anjiyo Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
• Anjiyo Riskleri ve Olası Komplikasyonları

Anjiyo Nedir?

Anjiyo farklı şekillerde uzun yıllardır kullanılan bir görüntüleme tekniğidir. Son senelerde bilimsel ve teknolojik gelişmeler, tıbbi görüntüleme tekniklerini de büyük ölçüde değiştirdi. Anjiyo da tıbbi görüntüleme teknikleri içerisinde en etkili olanlarından biri. Anjiyografi, ilk zamanlarda yalnızca hastalıkların teşhis edilmesi amacı ile kullanılırken artık girişimsel tedavinin en önemli unsurlarından birisi konumunda. Anjiyografi kavramı ilk olarak akıllara kalbi besleyen damarların detaylı şekilde incelenmesini getiriyor. Anjiyo işlemi beyin, karaciğer ve kalp gibi organlara giden damarların derinlemesine analiz edilmesini sağlayan görüntüleme yöntemidir. Bu yüzden anjiyo işleminden bahsederken incelenen organa göre örneğin koroner anjiyografi, serebral anjiyografi veya renal anjiyografi gibi isimlendirilir.

Anjiyo Neden Yapılır?

Anjiyo hastalıkların henüz erken evresinde tespit edilmesini mümkün kılar ve bu özelliği ile hayat kurtarır. Anjiyografi neden yapılır sorusuna gelecek olursak ilk olarak damarlarda herhangi bir tıkanıklık bulunup bulunmadığını tespit etmek için kullanılır. Damarlarda meydana gelen daralmalar veya genişlemeler, anevrizmalar, balonlar anjiyografi sayesinde kolaylıkla tespit edilebilir. Bununla birlikte kimi kanser vakalarında tümörlerin damarlara uyguladığı baskının neticesinde damarlarda bazı yer değiştirmeler veya tıkanıklıklar meydana gelebilir. Hastada felç veya kalp krizine sebep olan damarın bulunması ve gereken müdahalenin erken yapılması son derece önemlidir. Bu ve benzeri durumlarda anjiyo sayesinde tıkanmış damarlar teşhis edilir ve sonrasında da tedavi prosedürü başlatılır.

Anjiyografi yalnızca hastalıkların teşhis edilmesinde değil aynı zamanda tıkalı damarlara stent uygulanmasında ve diğer girişimsel tedavi metotlarında da kullanılmaktadır.

Anjiyo Nasıl Yapılır?

Anjiyo sırasında damarların görüntülenebilmesini sağlamak amacıyla damarlara kontrast yaratacak bir madde verilir. İşlem öncesinde doktor hastaya bazı tavsiyelerde bulunur. Hastanın anjiyodan bir gün önce banyo yapmış olması gerekir. Anjiyografide giriş için kimi zaman kasık bölgesi kimi zamansa el bileği kullanılır. Anjiyografinin daha steril koşulda gerçekleştirilmesi için kasık bölgesinin tüylerden temizlenmiş olması gerekir. Hastanın kendi başına bu hazırlıkları yapabilecek fiziksel durumu yoksa hastane personeli yardımcı olur. Anjiyo öncesinde kontrast madde verileceği için hastanın aç olması gerekir. Bazı durumlarda kanama riski olduğundan hasta normal yaşantısında kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsa bu konuda doktorunu bilgilendirmelidir.

Anjiyo işleminde çoğunlukla genel anestezi uygulanmaz. Buna karşın vücuda giriş yapılacak olan bölge yani kasık veya el bileği uyuşturulur. Sonrasında steril hale getirilir. Atardamara bir kanül yerleştirmek sureti ile giriş yolu açılmış olur. Açılan yola tüp biçiminde bir kateter yerleştirilir. Sonrasında kateterin hastanın bedenindeki ilerleyişi doktor ve ekibi tarafından monitör üzerinden takip edilir. Damarları daha net bir şekilde görüntüleyebilmek ve analiz edebilmek için kontrast madde uygulanır. Hastanın damarlarına verilecek olan kontrast maddenin ne miktarda olacağına hastanın cinsiyeti, yaşı ve hastalığı gibi kriterler gözetilerek karar verilir.

Koroner anjiyografi uygulamasında vücuda verilen kontrast madde kalbe kadar ulaşır ve bu sırada kalp fonksiyonunu sürdürmektedir. X ışınları sayesinde damarlardan elde edilen görüntüler monitöre aktarılır. Doktor elde ettiği görüntüleri analiz eder ve ardından raporlar.

Anjiyo Ne Kadar Sürer?

Anjiyografi uygulaması çok sayıda hastalığın teşhis sürecinde kullanılmaktadır. Halk arasında anjiyo işleminin uzun süren ve zorlu bir uygulama olduğu düşünülür. Ancak anjiyografi, 20 ila 60 dakikalık bir zaman diliminde tamamlanmaktadır. Anjiyografinin süresi hastanın kilosu, yaşı ve hangi damarın görüntüleneceği gibi faktörlere göre değişkenlik göstermektedir. Bununla birlikte anjiyo acılı ve ağrılı bir uygulama değildir. Bu yüzden hastalar işlem sırasında herhangi bir acı hissetmezler. Buna karşın anjiyografi sonrasında hastaların 6-8 saat süresince kanama tehlikesine karşı, giriş bölgesini hareket ettirmeden yatakta uzanmaları gerekir.

Anjiyo Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Anjiyodan önce doktor hastadan yanında su bulundurmasını ister. Çünkü kontrast maddenin böbreklere zarar verme ihtimalini minimuma indirmek ister. Eğer hastanın bol su içmesine engel teşkil edecek bir sağlık problemi yoksa anjiyo öncesinde iki litreye yakın su tüketilmesi istenir. Anjiyografi sonrası hasta odaya alındığında kateter hastanın vücudundan çıkartılır. Eğer anjiyo kasık bölgesinden yapıldıysa bölgeye kum torbası ile baskı uygulanır. 6 saat süresince kum torbasının yerinden kıpırdatılmadan bölgede tutulması gerekir. Hastanın kanama riskine karşı bacağını hareket ettirmemesi, tuvalete gitmemesi istenir. Öksürük gibi ani hareketler yaratan durumlar kanama tehlikesini beraberinde getirir. Ani reflekslerde el ile baskı uygulanmalıdır. Anjiyo sonrası şişlik veya ödem gibi etkiler gözlenebilir. Bu normal bir durumdur. Taburcu olunduktan sonra hasta gündelik yaşam rutinine kaldığı yerden devam eder. Nadiren ağrı, ödem veya şişlik gibi etkilerle karşılaşılabilir. Bu durumlarda hastanın geç kalmadan doktoruna başvurması gerekir.

Anjiyo Riskleri ve Olası Komplikasyonları

Anjiyografi işlemi uzman ve tecrübeli bir ekip tarafından yönetilmelidir. Bu sayede anjiyodan kaynaklı komplikasyon riski yok denecek kadar az olur. Fakat her tıbbi uygulamada olduğu gibi anjiyodan sonra da bazı komplikasyon riskleri söz konusudur. Anjiyografi işleminin risk faktörleri şu şekildedir.

• Kasıktan giriş sağlanan anjiyonun ardından hastanın bacağını hareket ettirmeden yatması gerekir. Bununla birlikte giriş bölgesine titizlikle baskı uygulanması gerekir. Aksi taktirde kanama riski söz konusu olur. Kanamalara bağlı olarak da hastanın bacağında büyük ölçekli morarmalar yaşanabilmektedir.
• Eğer hastanın damarına verilen kontrast maddeye karşı alerjisi varsa kızarıklık ve kaşıntı benzeri hafif düzeyde alerjik reaksiyonlar yaşanabilir.
• Hasta giriş bölgesinde sıcaklık ve yanma hissedebilir.
• Uzun süre açı kaldığı için bundan kaynaklı olarak baş dönmesi ve mide bulantısı gibi durumlar yaşanabilir.
• Böbreklerin işlevinde bazı bozukluklar yaşanabilir. Bu geçici bir durumdur ama küçük bir ihtimal bile olsa böbrekler üzerinde hasara yol açabilir. Böyle bir durumda geç kalmadan hastaya müdahale edilir.
• Kanülün yerleştirdiği bölgede kızarıklıklar, şişlik veya ağrı yaşanabilir. Bu gibi etkiler bize enfeksiyon gelişimine dair ipucu verir. Bu durumla karşılaştığımızda da vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir.
• Uzman bir ekibin gerçekleştirmediği anjiyografi uygulamasında damarların zarar görme riski söz konusudur.
• Doğrudan anjiyo işlemi ile ilgili olmasa bile, hastanın tıkalı damarı kalp krizi veya felç gibi istenmeyen durumlar yaratabilir.

Anjiyografi uygulaması alanında uzman doktor ve ekipler tarafından yapılması gereken ve yaşamsal açıdan önemli faydalar sağlayan bir görüntüleme tekniğidir. Böbrek yetmezliğinden karaciğer hastalıklarına, felçten kalp krizine kadar çok sayıda ciddi hastalığın erken aşamada tespit edilmesini ve başarılı bir tedaviyi mümkün kılar. Anjiyo işlemi ile ilgili detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Girişimsel Radyoloji Birim Doktorları

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Girişimsel Radyoloji birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.

Diğer Girişimsel Radyoloji Konuları

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Girişimsel Radyoloji Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.