Drenaj, vücudun içerisinde bulunan bir sıvının, olduğu yerden bir başka yere aktarılması veya vücuttan dışarı atılması işlemidir. Perkütan, kelime anlamı olarak cilt altına bir iğne ile girilerek yapılan işlem demektir.
Perkütan drenaj hastanelerde girişimsel radyoloji kapsamında uygulanan bir tedavi yöntemidir. Drenaj tedavisinin en yaygın şekilde uygulandığı iki durum vardır. Bunlardan ilki başta safra yolları ve idrar kanalı olmak üzere herhangi bir organda yaşanan tıkanmalardır. Tıkanma durumunda vücutta bulunan bir sıvı, akması gereken bölgeye ulaşamaz. Örnek vermek gerekirse safra, bağırsaklara veya idrar mesaneye ulaşamaz. Bunun neticesinde de vücutta birikmemesi gereken bir noktada birikmeye başlar. Ardından bu biriken sıvılar, kısmi olarak kana karışır ve vücutta hasara neden olur. Bu noktada esas odaklanılması gereken sorun tıkanmadır. Fakat bazı durumlarda tıkanmayı gidermek zor olabilir. Eğer tıkanmanın tedavisine engel teşkil eden durumlar söz konusuysa geçici bir iyileşme için drenaj yöntemi ile biriken sıvının dışarı atılması gündeme gelir.
Drenaj tedavisinin uygulandığı bir diğer durumda farklı nedenlerden kaynaklı olarak vücutta istenmeyen sıvıların birikmesi durumudur. Örnek vermek gerekirse kişinin karnında biriken sıvılar ağrıya neden olurken akciğerlerde biriken sıvılar da solunumu zorlaştırır. Karın bölgesinde yaşanan sıvı birikintisi asitli bir sıvıdır ve karaciğer hastalıkları ile birlikte ortaya çıkar. Kimi zaman da biriken sıvı iltihaptır. İltihap yani apse varlığında bunun muhakkak dışarı atılması gerekir.
Biliyer drenaj veya bir diğer tabirle safra yolları drenajı, safra yollarında yaşanan tıkanıklık halinde başvurulan bir tedavidir. Bu tıkanmanın neticesinde safranın karaciğerde birikmesini ve hastaya zarar vermesini önlemek amacı ile uygulanır.
Normal şartlar altında safra yollarındaki sıvının safra kanalı üzerinden bağırsaklara akması ve özellikle yağlı besinlerin sindirim sürecine yardım etmesi beklenir. Safra yollarında yaşanan tıkanıklık, bu sıvının bağırsaklara akmasına engel olur ve safra yolu üzerinde birikmesine neden olur. Safra yolunu zaman içerisinde genleştirerek nihayetinde kana karışır. Bu da sarılık hastalığına zemin hazırlar.
Özellikle ileri yaşlarda meydana gelen safra yolu tıkanıklığı genellikle bir tümör oluşumundan kaynaklanır. Daha nadir de olsa bir safra çamuru veya bir safra taşından da kaynaklanabilir.
Safra yollarındaki tıkanmadan kaynaklanan sarılık hastalığı vücutta kaşıntı semptomuna da yol açar. İdrar rengindeki koyulaşma veya dışkı rengindeki açıklık bu durumun habercisi olabilmektedir.
Safranın safra yolunda birikmesi ve bağırsağa ulaşamaması neticesinde safra yolunda bir genişleme yaşanır. Sarılık ve kaşıntı, bu sorunun en önemli bulguları arasında yer alır. Uzun süreler devam eden safra tıkanıklığı karaciğerde önemli hasarlar bırakır. Bu durumla başa çıkabilmek için safra drenajı uygulanır ve bu sayede biriken safranın karaciğere ve vücudun genel sağlığına zarar vermesinin önüne geçilir.
Ağız yolundan bir endoskop ile vücuda giriş sağlanır ve ince bağırsağa ulaşılır. Safra yollarında tıkanıklık yaşanan bölgeye plastik bir kateter yerleştirilerek gerçekleştirilir. Bu operasyonun Gastroenteroloji uzmanlarınca yapılması gerekir.
Girişimsel Radyoloji uzmanları tarafından gerçekleştirilen bir işlemdir. Karın bölgesinin sağ tarafından veya ön bölgesinden ince bir iğne aracılığı ile safra yollarına giriş sağlanır. Bu teknik safra yollarının görüntülenmesini mümkün kılar. Safra yollarındaki tıkanıklığı gidermek için metal stent veya plastik kateterler kullanılır. Bu ikisi arasındaki fark plastik kateterin istendiği taktirde çıkartılabilir olması ancak metal stentin kalıcı ve çıkartılamaz oluşur.
Perkütan Biliyer Drenaj işlemi endoskopi veya ameliyat olmaksızın, drenajın iğne kullanılarak gerçekleştirilmesidir. Karın bölgesinden gerçekleştirilen bu uygulamada floroskopi veya ultrason gibi görüntüleme teknolojilerinden faydalanılır. Ameliyat niteliği taşımayan bu uygulamada hastanın bedeninde herhangi bir bıçak izi kalmaz.
Hastanın hastanede yatışını gerektirmeyen bu uygulamada hastanın konforu için damardan sakinleştirici ve ağrı kesici nitelikte ilaçlar verilir. Fakat ameliyathane koşullarına ve hastanın narkoz kullanılarak genel anesteziye alınmasına gerek yoktur.
Yaklaşık 30 dakikalık bir süreçte tamamlanan bu işlemin ardından hastaların 2-3 saat boyunca gözlem altında tutulması yeterlidir. Hastane yatışına gerek yoktur. Gözlem süresinin dolmasının ardından hasta kateter bakımı hakkında bilgilendirilip evine gönderilebilir.
Başarılı bir drenaj işleminin ardından hastanın kaşıntı ve sarılık gibi şikayetleri ortadan kalkar. Kimi vakalarda sarılığın tümüyle düzelmesi beklenenden uzun zaman alabilir.
Tedavi tamamlandıktan sonra doktor kateterin çıkarılmasına veya metal stent takılmasına karar verebilir.
Böbrekler insan vücudunda bir çeşit kan filtresi işlevi görmektedirler. Vücudumuzdaki kan böbreklerimize ulaşır. Böbreklere gelen kan burada süzülür ve zararlı bileşenler ayıklanır. Ardından da idrar yollarına gönderilir. Ayıklanan zararlı bileşenler idrar formunda vücuttan atılır.
Bir takım hastalıkların varlığı durumunda böbrekler bu filtre işlevini tam olarak yerine getiremez. Bu durum kimi zaman böbrek hastalıklarından kaynaklanırken kimi zaman da böbrek kanallarında yaşanan bir tıkanmanın sonucunda oluşur. Böbrek kanallarındaki tıkanıklık vücut için zararlı etkiler gösterebilecek maddeler taşıyan sıvının atılmasını önler ve vücutta birikmesine neden olur. Bazı vakalarda tıkanıklık yaşayan böbrek kanalları üzerinde drenaj uygulanması gerekir. Bu durumda mesaneden giriş yapılarak tıkanıklığın yaşandığı bölgeye bir kateter yerleştirilir. Bu yöntem başarıya ulaşamazsa sağ ve sol taraftan giriş sağlanarak böbrek toplayıcı sistemi içerisinde bir hortum yerleştirilir. Vücutta biriken idrar bu hortum sayesinde dışarı alınır. Bu işlem tıp literatüründe nefrostomi drenajı olarak da adlandırılır.
Ciltten böbrek toplayıcı sistemine giriş sağlanarak bir kateter yerleştirilmesi işlemine nefrostomi adı verilir.
İdrar yollarında tıkanmasının tedavisi iki farklı biçimde gerçekleştirilir.
Tıkanma devam ettiği süre boyunca kateter yerinde kalmaya devam eder. Sorun tamamen tedavi edildikten sonra kateter çıkartılır. Kateterin hastanın bedeninde kaldığı süre genellikle birkaç ay kadardır. Kateterin hastanın vücudunda ne kadar kalacağına doktor karar verir.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Girişimsel Radyoloji birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.
Diğer Girişimsel Radyoloji KonularıÖzel Adana Ortadoğu Hastanesi Girişimsel Radyoloji Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Adres
Ziyapaşa Mah. 67055 Sokak No: 1 Seyhan / ADANA
Poliklinik Saatleri
Hafta İçi: 09:00 - 17:30
Güçlü hekim kadrosu ve üst düzey teknoloji ile donatılmış Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde sağlığınıza kavuşup yaşam kalitenizi artırabilirsiniz. Sağlıklı yarınlar için Özel Adana Ortadoğu Hastanesi!
içeriği görüntüleNot: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz
