Karotis Arter Darlıklarının Cerrahi Tedavisi

Karotis arterler, boynun her iki tarafında bulunan ve halk arasında ‘şah damarı’ olarak bilinen atardamarlardır. Karotis arterler, iç ve dış karotis arterler olarak iki ana daldan oluşur. İç karotis arterler, kalpten gelen oksijence zengin kanı beyne ileten 4 ana damardan ikisini oluşturur. Dış karotis arterler ise, yüz, boyun ve saçlı deriyi besleyen damarlardır. Karotis arterlerde zamana bağlı olarak ortaya çıkan tıkanmalar sonrası karotis arter hastalıkları ortaya çıkmaktadır.

Karotis Arter Darlığı Nedir?

Karotis arterlerin iç kısmında yağ içeriği yüksek yapılanmaların (plak) gelişmesiyle ortaya çıkan iç duvar daralmasına karotis arter darlığı denilmektedir. Bu hastalık nedeniyle darlık oluşan bölgelerde kolay bir şekilde pıhtılaşmalar oluşur ve bunun sonucunda da ciddi ve hayati durumlar ortaya çıkabilir. Bu pıhtılaşmaların karotis arterden kopup beyin içindeki daha küçük arterleri tıkamasıyla da felç yaşanabilmektedir. Karotis arter darlığının felç riskini artırdığı durumlar ise;

Yağ içeriği yüksek plakların büyümesi ve damar daralması sonrası beyne giden kan azalır. Bunun sonucunda inme (felç) görülebilir.
Plaklı yapılar arter duvarında deformasyon yaparak kan pıhtısı oluşturabilir. Bu pıhtılar beyne giden küçük arterleri aniden tıkar, beyindeki kan akışı engellenince inme riski artar.
Arterde oluşan pıhtılar kopup kan dolaşımına karışır ve ardından beyne giden küçük arterlerde tıkanma yaşanır. Beyne kan akışı engellendiği için inme yaşanabilir.

Karotis Arter Darlığı Nedenleri Nelerdir?

Karotis arter damar duvarlarında meydana gelen hasarlar sonrası karotis arter hastalıkları ortaya çıkar.

Yaş ilerlemesi
Kanda trigliserid ve LDL seviyelerin yükselmesi
Sigara kullanımı
İnsülin direnci
Hipertansiyon
Diyabet kaynaklı kanda şeker miktarı yüksekliği
Hareketsiz yaşam
Hava kirliliği
Sağlıksız beslenme
Obezite
Genetik faktörler
Bazı enfeksiyonlar karotis arter hastalıklarına neden olabilmektedir.

Karotis Arter Darlığı Belirtileri Nelerdir?

Karotis arter hastalıkları, arter daralıp pıhtı veya tıkanma oluşuncaya kadar belirtilerini göstermez. Belirtileri uzun süren bir hastalıktır. Belirtileri ise geçici iskemik atak veya inme (felç) ile ortaya çıkmaktadır.

Geçici iskemik atak veya inme (felç) belirtileri ise şöyledir;

Ani ve şiddetli baş ağrısı
Baş dönmesi veya dengeyi sağlayamama
Görme bozuklukları
Konuşmakta zorlanma
Anlama ve algılamada zorlanma
Yüz, kol veya bacaklarda ani güçsüzlük veya uyuşukluk halidir.

Karotis arter hastalığı kaynaklı inmelere erken müdahale tedavi açısından önemlidir. Olay sonrası 4 saat içerisinde tıkanmış damar açılırsa tam iyileşme oranı artmaktadır.

Karotis Arter Darlığı Teşhis ve Tanısı Nasıl Konulur?

Hastanın tıbbi geçmişi değerlendirilir, geçici iskemik atak veya inme semptomları olup olmadığına bakılır.
Hastanın ayrıntılı fiziki ve nörolojik muayenesi yapılır.
Karotis ultrasonografisi, karotis anjiografi, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans anjiyografi (MR) gibi testler uygulanır.

Karotis Arter Darlığı Tedavi Seçenekleri

Karotis arter hastalıklarının tedavisi üç şekilde yapılmaktadır. Bunlar;

Yaşam tarzı değişikliği
İlaç tedavisi
Cerrahi tedavidir.

Yaşam Tarzı Değişikliği

Kişi beslenme alışkanlıklarını değiştirip, fiziksel aktivitelerini artırır. İdeal kiloyu korumak önemlidir. Kolestrol seviyesi uygun sınırlarda tutulmalı, yüksek kan basıncı gelişimiyle bu tür hastalıklar önlenmelidir.

İlaç Tedavisi

Nöroloji uzmanları tarafından bu tedavi sürdürülür. Bu hastalık için temel risk faktörü olan diyabet, hipertansiyon, kalp hastalığı ve obezite kontrol altına alınmalı, bunun için ilgili branşlardaki hekimlerle konsültasyon yapılmalıdır. Bunun yanında kan sulandırıcı ve pıhtılaşmayı önleyici ilaçlar da kullanılmalıdır.

Cerrahi Tedavi

Karotis arter hastalıklarına karşı en sık tercih edilen cerrahi yöntem karotis endarterektomisidir. Bu yöntemde, tıkanmaya neden olan plak damar duvarından çıkarılır. Damarın durumuna göre yama kullanımına karar verildikten sonra kapatma işlemi yapılır.

NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.