Paratiroid ameliyatı boynun üst bölgesinde bulunan paratiroid bezlerinde meydana gelen tümörlerin çıkarmasını kapsar. Hiperkalsemi ve diğer sağlık problemlerin tedavisi için paratiroid ameliyatı gereklidir. Paratiroid bezleri kanımızdaki kalsiyum seviyesinin düştüğü anlarda Parathormon salgılamaktır. Bu sayede kemiklerdeki kalsiyum depoları serbest kalır ve kanımızdaki kalsiyum düzeyi yeniden yükselir. Paratiroid adenomları ise aşırı düzeyde Parathormon salgıladığında ise kalsiyum seviyesi daha da yükselmiş olur. Bu durum tıp literatüründe hiperparatiroidizm olarak adlandırılır. Bu da böbrek taşlarından kemik erimesine kadar bazı sağlık sorunlarının yaşanmasına yol açar.
Paratiroid adenomları çoğu zaman herhangi bir semptom göstermez. Bu yüzden genellikle rastlantısal biçimde tespit edilir. Hiperparatiroidizm’in yol açtığı semptomları sıralamamız gerekirse:
Cerrahi tedaviler çoğu zaman paratiroid bezlerinin cerrahi girişimle çıkartılmasını amaçlar. Bu sayede paratiroid adenomunun neden olduğu semptomlar düzelir ve kalsiyum seviyesi normale döner. Buna karşın bazı vakalarda hastalar cerrahi prosedür için uygun olmayabilir. Bu gibi durumlarda ilaç uygulamalarına veya başka tedavi seçeneklerine başvurulur.
Paratiroid adenomu, kandaki kalsiyum oranının yüksekliğine neden olan paratiroid bezinin iyi huylu tümörüdür.
Paratiroid bezi, pratiroid hormonu ile vücuttaki kalsiyum ve fosfor metabolizmasını ayarlar. Aşırı çalışması durumunda hiper paratiroidi durumu ortaya çıkar. Böylece, kandaki kalsiyum oranı artar, kemik yoğunluğu azalmaya başlar. Tedavisi geciktirilirse idrar yollarında taş oluşumu ve kemik kırılmalarına neden olabilmektedir. Paratiroid hastalıkların tanısında kan tetkikleri, boyun ultrasonu ve nükleer tıp yöntemlerinden faydalanılmaktadır.
Paratiroid adenomunun en sık belirtileri eklem ağrıları, kas güçsüzlüğü ve kramplar, bulantı, kusma, karın ağrısı, halsizlik, böbrek taşı oluşumu, mide hastalıkları, görme bozukluğu ve tansiyon yüksekliğidir.
Paratiroid adonum tedavisinde önce kesin tanı konulur. Bunun için vücuda damarlardan radyoaktif maddeler veya bununla hazırlanmış özel kimyasal bileşikler verilir. Daha sonra sonra ultrasonografi, sintigrafi, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans (MR) gibi radyolojik tetkikler ile paratiroid adenomun yeri tespit edilir. Nodüllerin aktif veya hipoaktif olup olmadıkları tespit edilir. Hipoaktif nodüllerde kanser olma ihtimali daha fazladır.
Paratirogd adenom ameliyatında boynun ön bölgesinde 3-4 cm’lik bir kesi yapılır. Daha sonra radyolojik görüntülemelerle yeri tespit edilen adenomlar bu keşiden girilerek çıkarılır. Ameliyat sonrası hastaya kalsiyum ve D vitamini takviyesi yapılır. Operasyon sonrası hastalarda kemiklerde ağrı, parmak uçlarında uyuşukluk hissi ve kasılma, dudak çevresinde karıncalanma gibi kalsiyum eksikliğinden kaynaklanan belirtiler görülebilir.
Paratiroid adenom ameliyatının başarı oranı yüksektir. Hasta çoğu zaman ameliyat günü veya bir gün sonra taburcu edilir.
Her cerrahi prosedürde olduğu gibi paratiroid ameliyatının da bazı riskleri söz konusudur.
Paratiroid bezleri, yaşamsal derecede öneme sahip yapılar ile komşudur. Paratiroid ameliyatında diğer tüm ameliyatlarda olduğu gibi enfeksiyon, kanama veya yara gibi riskler söz konusudur. Bunların haricinde paratiroid ameliyatının riskleri şu şekildedir:
Paratiroid ameliyatının ardından iyileşme sürecinde hastanın özen göstermesi gereken bazı noktalar vardır. Bunlardan söz etmemiz gerekirse:
Her cerrahi operasyonun ardından olduğu gibi paratiroid ameliyatının sonrasında da iyileşme süreci büyük bir önem taşır. İyileşme süresi hastanın kişisel özelliklerine, operasyonun nasıl geçtiğine göre şekillenebilmektedir. Hasta ameliyattan sonra belli bir süre gözetim altında tutulur ve olası komplikasyonlar önlenmeye çalışılır. Bunun yanı sıra hastanın kalsiyum değerleri de takip altında tutulur.
Hastanın genel sağlık durumu iyi ise doktor durumu değerlendirerek hastanın taburcu edilmesine karar verir. Ancak hastanın taburcu olup evine gönderilmesi eski haline döndüğü anlamına gelmez. Eğer hasta ameliyat sonrası uyulması gerekenlere uymuşsa genellikle bir ay gibi bir sürede iyileşme tamamlanmış olur. Kimi zaman hastaların bir hafta veya on gün gibi kısa bir sürede normal yaşantılarına dönmesi mümkün olabilmektedir.
Paratiroid adenomları çoğu zaman iyi huylu tümörlerdir. İyi huylu tümörler genellikle normal hücre sınırları içinde kalırlar ve tehlikeli bir yayılma göstermezler. Paratiroid adenomlarının kanserleşmesi ise son derece nadir şekilde yaşanabilen bir durumdur.
Paratiroid adenomu kadınlarda erkeklere kıyasla daha fazla tespit edilen bir sağlık sorunudur. Adenomların görülme sıklığının en yaygın olduğu yaş aralığı ise 50 – 70 yaş aralığıdır. Çocukluk evresinde, genç yaşlarda veya yeni doğan bebeklerde de adenomların görülme olasılığı vardır.
Paratiroid bezlerinde oluşan paratiroid adenomu iyi huylu tümörler olmakla birlikte kişinin kalsiyum düzeyini yükselttiği için hiperparatiroidizm gelişmesine yol açar. Hiperparatiroidizmin yol açtığı belirtiler ise şu şekildedir:
Cerrahi operasyonun yöntemine bağlı olarak ameliyatın süresi değişiklik gösterebilir. Anormal olan bezlerin yer aldığı lokasyonun, sayısının bilinmesi operasyonun süresi üzerinde belirleyicidir. Yani operasyon süresi 30 dakika ile 3 saat arasında değişebilmektedir.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Genel Cerrahi birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Genel Cerrahi Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.