Ekokardiyografi, ses dalgaları aracılığı ile kalbin iç yapısının ve fonksiyonlarının incelenmesi işlemidir. Yaygın şekilde kullanılan yüzeysel ekokardiyografi, kimi durumlarda yetersiz kalmaktadır. Böyle zamanlarda doktorlar, yemek borusu yolu ile ekokardiyografi tetkikin yapılmasını gerekli görürler. Yemek borusu yoluyla ekokardiyografi işleminin yapılmasını gerektiren durumları sıralamamız gerekirse:
Kimi zaman da akciğer rahatsızlıkları veya şekil bozukluklarından dolayı hastanın göğüs yapısı yeterince kaliteli bir ekokardiyografik görüntü almamıza izin vermez. Yine bu durumlarda da yemek borusu yoluyla ekokardiyografi yöntemi kullanılır. Bu işlem sırasında kontrast maddeler, kalbin iç sınırının daha iyi görüntülenmesini sağlamak, kalp içi şantlarının tespit edilmesini sağlamak ve kalp kası kanlanmalarının gösterilmesini sağlamak için kullanılmaktadır.
Hastanın işlemden önce 4 ila 12 saat süresince aç kalması gerekir. Bu yüzden şeker hastalarının doktorlarına danışarak bu tetkike başlamaları önem taşır. Astım, yüksek göz tansiyonu, burun tıkanıklığı, alerji, yutma güçlüğü ve benzeri şikayetleri olan kişiler ile yemek borusu ve mide sorunları yaşayan hastaların, bu durumlarından doktorlarını haberdar etmeleri gerekir. Eğer hasta diş veya damak protezi gibi aparatlar kullanıyorsa, bunları Transözefagial Ekokardiyografi işlemi öncesinde çıkarmalıdır.
Yarı girişimsel bir tetkik olan yemek borusuyla ekokardiyografi işleminden hemen önce damar yolu açılması gerekebilir. Hastanın öğürme refleksini bastırmak ve işlemin daha sağlıklı şekilde geçmesini sağlamak için gerek ağız gerekse yumuşak damak bölgesine yerel anestezik sprey uygulanır. Hem hastanın konforunu arttırmak hem de işlemin daha başarılı şekilde tamamlanması için damardan sakinleştirici ilaçlar uygulanır. İşlem sırasında hastanın uyumu sağlanamazsa fakat buna karşın işlemin muhakkak uygulanması gerekiyorsa, anestezi doktorunun da onayı ve kontrolüyle, kalp - akciğer canlandırma koşullarında sakinleştirme uygulanır.
Ekokardiografi işlemini gerçekleştirecek olan kardiyoloji uzmanı, tüpün nasıl tutulması gerektiğini hastaya anlatır. Hastanın ısırmasını önlemek için ağzına bir ağızlık yerleştirilir. Jel ile kayganlaştırılan prob, yavaş bir tempoyla yemek bursundan ilerletilir. Hastanın probu yutma esnasında midesinin bulanması veya öğürmesi normal karşılanır. Bu durumun geçici olduğunu unutmamak gerekir. Bu esnada hasta, solunumunu burundan gerçekleştirir. Doktor bu sırada gerekli gördüğü kalp görüntülerini videoya kaydeder ve ihtiyaç duyacağı resimleri alır. Tetkikin bitiminden sonra doktor, elde ettiği bulgular hakkında hastayı bilgilendirir. Tetkik işlemi ortalama 15 ila 20 dakikalık bir zaman dilimi içerisinde tamamlanır. Fakat hazırlık zamanı ile bu süre 30 ila 60 dakika arasında seyretmektedir.
Yemek borusu ile ekokardiyografi işlemi esnasında farklı kontrast maddeler yani bir başka deyişle boyalı ilaçlar kullanılmaktadır. Kontrast madde uygulamasının herhangi bir yan etkisi bulunmaz. Bununla birlikte kullanılan boyalı ilaçların yani kontrast maddelerin, alerjik yan etkileri ise çok nadir görülmektedir.
Hastanın tetkik bittikten sonra, 2 saat boyunca herhangi bir şey yiyip içmemesi gerekir. Önceden uygulanan sakinleştiriciler ve ilaçlar bir süreliğine uyku hali veya sersemlik hissine neden olabilir. Bu nedenle söz konusu etkiler geçmeden kişinin araç kullanmaması gerekir. Hastalar bazı durumlarda bir veya iki günlük süre boyunca boğazında acıma veya bir çeşit his kaybı yaşayabilirler. Bu durumun geçici olduğunu veya herhangi bir tedavi gerektirmediğini belirtmemiz gerekir.
Genel olarak güvenli bir tetkik yöntemi olan Transözefagial Ekokardiyografi, çok nadiren istenmeyen durumlara veya yan etkilere sebep olabilir. Bunlar, kandaki oksijen miktarının azalması, kan basıncında yaşanan ani düşüşler veya yükselmeler, ağızdan taze kan gelmesi, yemek borusunda yüzeysel yırtılmalar, ani ritim bozuklukları, alt ve üst yemek borusunda daralmalar veya kalp yetersizliği halinin geçici şekilde kötüye doğru seyre etmesidir.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Kardiyoloji Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.