Erkeklerde kısırlık tanısı konulabilmesi için kişinin en az bir yıl süre ile düzenli olarak ve korunmasız biçimde cinsel birliktelik yaşamasına rağmen gebelik sonunun elde edilememesi gerekir. İnfertilite ya da halk arasındaki ismiyle kısırlık sorununun tanısı için kimi zaman yaşam koşullarındaki farklılıklar, çalışma koşulları ve başka faktörler dikkate alınarak iki yıl beklenilebilir. Özel Ortadoğu Hastanesi Erkeklerde İnfertilite yani kısırlık sorununun belirtilerini, nedenlerini ve tedavi yöntemlerini sizler için anlattı.
Erkeklerde İnfertilite (Kısırlık) Belirtileri Nelerdir?
Kısırlık sorununun spesifik, özel bir belirtisi yoktur. Düzenli olarak korunmasız cinsel birliktelik yaşanmasına karşın bir veya iki yıl boyunca çocuk sahibi olunamaması halinde kısırlıktan şüphe edilebilir. Buna karşın erkeklerde kısırlığa yol açabilecek başka bir hastalık söz konusu ise bazı belirtiler gözlenebilir. Bu belirtiler doğrudan testislerde değilse kısırlıkla arasında bir ilişki olması çok olası değildir. Fakat testislerde şişme ve ağrı, peniste akıntı gibi semptomlar kısırlığa işaret edebileceği için uyarıcı niteliktedir. Kısırlığa işaret edebileceği düşünülen belirtiler şu şekildedir:
- Testislerde şişme
- Peniste akıntı
- Çocuk sahibi olamama
- Testislerde ağrı
Erkeklerde Kısırlık (İnfertilite) Nedenleri Nelerdir?
Kısırlığa yol açtığı düşünülen nedenlerin üçte birlik bölümü kadınlara, üçte biri erkeklere geri kalan üçte birlik kısmı ise hem erkeğe hem de kadına ilişkin faktörlerdir. Yani kısırlığa neden olan etkenlerin yüzde 50 – 60’lık bir kısmında erkeğe ilişkin etkenler rol oynamaktadır.
Testis Öncesi Nedenler
Genel olarak hipofizi ve hipotalamusu etkiler. Genellikle endokrin yani hormonal bozulmalardan kaynaklanırlar. Hipofizin infiltratif hastalıkları, kanama problemleri, tümörler, cerrahi girişimler ve bazı genetik rahatsızlıkların sonucunda testis öncesi nedenler meydana gelir.
Testis Kaynaklı Nedenler
Testislerin işlevini etkileyen ve testisteki sperm üretimine zarar veren her etken kısırlık nedenidir. Testiste meydana gelen travmalar, enfeksiyonlar, inmemiş testis, toksik madde maruziyeti, cerrahi girişimler ve genetik sorunlar etkili olabilir.
Testis Sonrası Nedenler
Sperm hareket bozukluğu, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, sperm kanallarının zedelenmesi veya bağlanması, cinsel işlev bozukluğu veya meninin yokluğu başlıca kısırlık nedenleridir.
Erkeklerde Kısırlık Tanısı Nasıl Konur?
Çocuk sahibi olamayan kişilerin ilk olarak kapsamlı tıbbi öyküsü dinlenir. Fiziksel muayene sonrasında semen analizi yapılır. 3 – 5 günlük cinsel perhiz sonrası gerçekleştirilen bu analiz, en doğru tedavi yönteminin belirlenmesi açısından önemlidir.
Erkeklerde Kısırlık Tedavisi
Kısırlığın tedavisi infertilitenin nedenine ve menide sperm olup olmamasına göre farklılık gösterebilir.
İlaç Tedavisi
Yalnızca hormonal bozukluklardan kaynaklanan infertilite vakalarında kullanılır. Hormon takviyesi ile sperm üretimi sağlanabilir.
İğne Tedavisi
Hormonal bozukluk yaşayan kişilerde eksik olan hormonların iğne yoluyla takviye edilmesidir.
Aşılama Tedavisi
Menideki sperm sayısı yeterliyse, spermler yıkanıp rahme iletilir ve döllenme doğal yollarla gerçekleşir.
Yardımcı Üreme Teknikleri
- Tüp Bebek: Yumurta ve sperm laboratuvar ortamında birleştirilir.
- ICSI (Mikroenjeksiyon): En kaliteli spermler seçilip yumurtaya enjekte edilir.
- IMSI: 7200 kat büyütme ile sağlıklı spermler seçilir.
- Mikro TESE: Testislerden sperm elde edilmesi için yapılan cerrahi işlemdir.
Kısırlığın Beslenme ile İlişkisi
Sigara ve alkol sperm kalitesini düşürebilir. Antioksidan içerikli gıdalar, E ve C vitaminleri sperm kalitesini artırabilir.
İlaç Kullanımı Kısırlığa Yol Açar Mı?
Günlük ilaçların çoğu kısırlık yapmaz. Ancak bazı kemoterapi ilaçları ve nakil sonrası kullanılan ilaçlar kısırlıkla ilişkilendirilebilir.
Erkeklerde Kısırlığa Yol Açabilecek Meslekler Nelerdir?
Kimyasal maddelere maruz kalınan işler (matbaa, tarım, pil sanayi), yüksek sıcaklığa maruz kalınan işler (fırın, demir-çelik) ve uzun süre ayakta kalmayı gerektiren meslekler kısırlık riski taşır.
Kısırlık Muayenesinde Nelere Dikkat Edilir?
- Varikosel varlığı
- Jinekomasti (göğüs büyümesi)
- Bacak, göğüs ve genital kılların durumu
- Testislerin torbada olup olmaması
- Sperm kanallarının varlığı
- Obezite varlığı
