Gut Hastalığınız Varsa Nasıl Beslenmelisiniz?
Gut (damla hastalığı), eklemlerde ürik asit kristallerinin birikmesi sonucu oluşan, ani ve şiddetli ağrı ataklarıyla karakterize bir iltihaplı romatizma türüdür. Vücuttaki ürik asit seviyesinin yükselmesi (hiperürisemi) bu hastalığın temel nedenidir. Ürik asit, pürin adı verilen maddelerin sindirilmesiyle oluşur. Bu nedenle, gut hastaları için beslenme, hastalığın ataklarını yönetmede ve gelecekteki krizleri önlemede en önemli faktörlerden biridir.
Peki, gut hastalığınız varsa nasıl beslenmelisiniz? Bu yazımızda, pürin içeriği düşük bir diyetin nasıl oluşturulacağını ve gut hastaları için pratik beslenme önerilerini bulacaksınız.
Gut Hastalığı ve Pürin İlişkisi
Gut atağının başlıca tetikleyicisi, yüksek pürin içeren gıdaların tüketilmesidir. Vücut bu pürinleri parçaladığında ürik asit üretimi artar ve eklemlerde kristaller birikir. Dolayısıyla, gut hastaları için temel amaç, beslenme yoluyla ürik asit üretimini kontrol altına almaktır.
Gut Hastaları İçin Diyet Önerileri
1. Pürin İçeriği Yüksek Gıdalardan Uzak Durun
- Et ve Et Ürünleri: Özellikle sakatatlar (ciğer, böbrek, beyin), kırmızı et ve av etleri yüksek pürin içerir. Kırmızı et tüketimi haftada 1-2 porsiyonla sınırlandırılmalıdır.
- Deniz Ürünleri: Sardalya, hamsi, midye, karides ve ton balığı gibi deniz ürünleri pürin açısından zengindir.
- İşlenmiş Gıdalar: Sosis, salam gibi işlenmiş et ürünleri ve hazır et suları gut ataklarını tetikleyebilir.
- Alkol: Özellikle bira ve sert içkiler, ürik asit seviyesini artırır. Alkol tüketimi tamamen bırakılmalı veya minimuma indirilmelidir.
2. Pürin İçeriği Orta Düzeyde Olan Gıdalara Dikkat Edin
- Karnabahar, ıspanak, kuşkonmaz, mantar ve baklagiller (mercimek, nohut) gibi bazı sebzeler orta düzeyde pürin içerir. Genellikle bu gıdalar gut hastaları için yasaklanmaz, ancak aşırıya kaçılmamalıdır.
3. Pürin İçeriği Düşük Olan ve Tüketilmesi Önerilen Gıdalar
- Sebzeler: Yeşil fasulye, lahana, turp, kabak, patates, havuç gibi birçok sebze güvenle tüketilebilir.
- Meyveler: Kiraz ve vişne gibi meyvelerin, anti-inflamatuar özellikleri sayesinde gut ataklarını hafiflettiği bilinmektedir. Tüm diğer meyveler de güvenle tüketilebilir.
- Tam Tahıllar: Tam buğday ekmeği, yulaf, esmer pirinç gibi tam tahıllar lif açısından zengindir.
- Süt ve Süt Ürünleri: Yağsız veya az yağlı süt, yoğurt ve peynir, ürik asit seviyesini düşürmeye yardımcı olabilir.
- Su: Bol su içmek, böbreklerin ürik asidi vücuttan atmasına yardımcı olur. Günde en az 2-2.5 litre su tüketilmesi önerilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Gut hastalığında protein tüketimi nasıl olmalı?
Protein alımı kısıtlanmamalı ancak kaynağına dikkat edilmelidir. Kırmızı et yerine tavuk ve balık (özellikle pürin oranı düşük olan somon gibi) ve bitkisel proteinler tercih edilmelidir.
Kiraz ve vişne suyu gerçekten işe yarar mı?
Evet. Kiraz ve vişne, antosiyanin adı verilen antioksidanlar içerir. Bu maddeler, iltihabı azaltarak gut ataklarının şiddetini düşürebilir.
Gut hastaları için egzersiz önemli midir?
Evet. Düzenli egzersiz, kilo kontrolüne yardımcı olur ve eklem sağlığını destekler. Ancak gut atağı sırasında egzersizden kaçınılmalıdır.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
NOT: Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Her sporcunun hidrasyon ihtiyacı, sporun türüne, yoğunluğuna ve kişisel fizyolojik özelliklerine göre farklılık gösterir. Spor öncesi ve sonrası beslenme ve hidrasyon planı için Özel Adana Ortadoğu Hastanesi'nin beslenme ve diyet uzmanına danışmanız en doğrusu olacaktır.
